Hart- en vaatziekten
Hart- en vaatziekten is een verzamelnaam voor verschillende ziekten aan het hart of bloedvaten. Hart- en vaatziekten zijn een belangrijke doodsoorzaak in Nederland (30% van de totale sterfte in Nederland, ongeveer 40.000 gevallen per jaar, ongeveer gelijk verdeeld over mannen en vrouwen). De oorzaak van hart- en vaatziekten is meestal vaatvernauwing door afzettingen aan de vaatwand (atherosclerose) en kan al op jonge leeftijd beginnen. Het kan jaren duren voor er daadwerkelijk hart- en vaatproblemen ontstaan. Door het dichtslibben van de slagaders (aderverkalking) kunnen bloedvaten verharden en hun elasticiteit verliezen. Hart- en vaataandoeningen kunnen vervolgens ontstaan door onvoldoende bloeddoorstroming in de slagaders of bloedvaten en daarmee onvoldoende zuurstofvoorziening in de organen en spieren.
Coronaire hartziekten
Coronaire hartziekten zijn aandoeningen die komen door afwijkingen of beschadigingen in de kransslagaders (de slagaders rondom het hart).
Een hartinfarct ontstaat wanneer een bloedprop of vaatvernauwing een kransslagader plotseling afsluit. Bij een hartinfarct is er meestal sprake van plotselinge, hevige pijn in de borst die lang aanhoudt.
Angina pectoris, letterlijk ‘pijn op de borst’, komt door een tijdelijk tekort in de bloedtoevoer van het hart. door vernauwing(en) in de kransslagaders. Daardoor krijgt een deel van het hart te weinig zuurstof en ontstaat er gebrek aan zuurstof bij inspanning. In tegenstelling tot bij een hartinfarct verdwijnen de symptomen bij angina pectoris kort nadat de inspanning is beëindigd. Angina pectoris geeft een typische beklemmende, drukkende pijn achter het borstbeen.
Coronaire hartziekten zijn aandoeningen die komen door afwijkingen of beschadigingen in de kransslagaders (de slagaders rondom het hart).
Een hartinfarct ontstaat wanneer een bloedprop of vaatvernauwing een kransslagader plotseling afsluit. Bij een hartinfarct is er meestal sprake van plotselinge, hevige pijn in de borst die lang aanhoudt.
Angina pectoris, letterlijk ‘pijn op de borst’, komt door een tijdelijk tekort in de bloedtoevoer van het hart. door vernauwing(en) in de kransslagaders. Daardoor krijgt een deel van het hart te weinig zuurstof en ontstaat er gebrek aan zuurstof bij inspanning. In tegenstelling tot bij een hartinfarct verdwijnen de symptomen bij angina pectoris kort nadat de inspanning is beëindigd. Angina pectoris geeft een typische beklemmende, drukkende pijn achter het borstbeen.
Beroerte (TIA, herseninfarct en hersenbloeding)
Een beroerte (of CVA) is de verzamelnaam voor een TIA, herseninfarct en hersenbloeding. De verschijnselen zijn gelijk maar de oorzaken en gevolgen niet.
TIA: een kortdurende afsluiting van een bloedvat in de hersenen met tijdelijke uitvalsverschijnselen. De uitvalsverschijnselen duren vaak niet langer dan een half uur, soms wat langer.
Herseninfarct: een langer durende afsluiting van een bloedvat.
Hersenbloeding: een scheurtje in een bloedvat, waardoor bloed in het omringende hersenweefsel stroomt. Het bloed hoopt zich op en duwt het hersenweefsel weg waardoor hersenweefsel wordt beschadigd.
Een beroerte (of CVA) is de verzamelnaam voor een TIA, herseninfarct en hersenbloeding. De verschijnselen zijn gelijk maar de oorzaken en gevolgen niet.
TIA: een kortdurende afsluiting van een bloedvat in de hersenen met tijdelijke uitvalsverschijnselen. De uitvalsverschijnselen duren vaak niet langer dan een half uur, soms wat langer.
Herseninfarct: een langer durende afsluiting van een bloedvat.
Hersenbloeding: een scheurtje in een bloedvat, waardoor bloed in het omringende hersenweefsel stroomt. Het bloed hoopt zich op en duwt het hersenweefsel weg waardoor hersenweefsel wordt beschadigd.
Etalagebenen
Vaatvernauwing in de in de benen, kan etalagebenen veroorzaken. Een andere naam voor etalagebenen is claudicatio intermittens. Etalagebenen ontstaan door een probleem met de bloedtoevoer naar de beenspieren. Tijdens het lopen hebben de beenspieren meer zuurstof nodig en als de beenslagaders die zuurstof niet kunnen aanvoeren, worden de spieren stram en pijnlijk. Soms gaat het gepaard met kramp. Na een korte pauze trekt de pijn weg maar na een poosje komt de pijn weer op.
Vaatvernauwing in de in de benen, kan etalagebenen veroorzaken. Een andere naam voor etalagebenen is claudicatio intermittens. Etalagebenen ontstaan door een probleem met de bloedtoevoer naar de beenspieren. Tijdens het lopen hebben de beenspieren meer zuurstof nodig en als de beenslagaders die zuurstof niet kunnen aanvoeren, worden de spieren stram en pijnlijk. Soms gaat het gepaard met kramp. Na een korte pauze trekt de pijn weg maar na een poosje komt de pijn weer op.
Andere hart- en vaatziekten
Hartfalen. Er is sprake van hartfalen als de pompfunctie van het hart tekortschiet, waardoor klachten ontstaan.
Aneurysma. Bij een aneurysma is een slagader zwak en daardoor plaatselijk verwijd en kan scheuren waardoor de patiënt in enkele minuten kan doodbloeden.
Hartfalen. Er is sprake van hartfalen als de pompfunctie van het hart tekortschiet, waardoor klachten ontstaan.
Aneurysma. Bij een aneurysma is een slagader zwak en daardoor plaatselijk verwijd en kan scheuren waardoor de patiënt in enkele minuten kan doodbloeden.
Hartritmestoornissen
Bij elke hartslag trekt het hart zich samen door een elektrische prikkel. Bij een normaal hartritme gaat dit in een regelmatig tempo. Bij een volwassene in rust klopt het hart 60 tot70 keer/minuut maar tijdens inspanning 160 tot 180 keer/minuut. Bij een hartritmestoornis is er iets mis met de vorming van de elektrische prikkel of de geleiding van die prikkel. Daardoor kan het hart snel, langzaam of onregelmatig kloppen.
Bij elke hartslag trekt het hart zich samen door een elektrische prikkel. Bij een normaal hartritme gaat dit in een regelmatig tempo. Bij een volwassene in rust klopt het hart 60 tot70 keer/minuut maar tijdens inspanning 160 tot 180 keer/minuut. Bij een hartritmestoornis is er iets mis met de vorming van de elektrische prikkel of de geleiding van die prikkel. Daardoor kan het hart snel, langzaam of onregelmatig kloppen.
Wat zijn de risicofactoren bij hart- en vaatziekten?
Vaak is er bij hart- en vaataandoeningen sprake van een combinatie factoren.
Vaak is er bij hart- en vaataandoeningen sprake van een combinatie factoren.
Een hoog en ongunstig samengesteld cholesterol- en/of vetgehalte van het bloed die door voeding te beïnvloeden is. Hierbij is vooral de verhouding tussen LDL- en HDL-cholesterol en de hoogte van het triglyceridegehalte (bepaalde vetachtige stof) in het bloed van belang. Dit is met name een risicofactor voor de coronaire hartziekten.
- Diabetes (suikerziekte).
- Een verhoogde bloeddruk: m.n. hersenbloedingen is er een duidelijk verband met hoge bloeddruk.
- Verhoogde stollingsneiging van het bloed.
- Overgewicht. Hierbij heeft vooral veel buikvet een hoger risico.
- Mogelijk een verhoogd homocysteïnegehalte van het bloed. Een verhoogde homocysteïne-waarde geeft een vitamine B12 tekort aan.
- Weinig bewegen, roken en stress.
- Ook erfelijke factoren spelen een rol bij het ontstaan van hart- en vaatziekten.
Hoe kan de diëtist helpen bij hart- en vaatziekten?
Door gezond te eten en regelmatig te bewegen kunnen mensen het risico op hart- en vaatziekten verlagen. De diëtist van Voedingsadviesbureau Food and Wellness is een diëtist met veel affiniteit met en ervaring in het begeleiden van volwassenen met hart- en vaatziekten. De diëtist berekent de energiebehoefte (als er sprake is van overgewicht) maar ook de hoeveelheid verzadigde en onverzadigde vetten, vitamines en mineralen in de voeding en maakt vervolgens een voedingsadvies op maat met oog voor persoonlijke voorkeuren, behoeftes en die voorziet in de juiste hoeveelheden totaalvet en onverzadigde, verzadigde vetten en voedingsstoffen. Ook heeft zij veel leuke, creatieve ideeën over het bereiden van lekkere, gemakkelijke, gezonde maaltijden die helpen bloedlipidenwaarden, cholesterol, bloeddruk en gewicht te normaliseren. Indien nodig werkt zij multidisciplinair samen met artsen, cardiologen, psychologen, fysiotherapeuten om doelstellingen m.b.t. verandering van leefstijl te bereiken.
Door gezond te eten en regelmatig te bewegen kunnen mensen het risico op hart- en vaatziekten verlagen. De diëtist van Voedingsadviesbureau Food and Wellness is een diëtist met veel affiniteit met en ervaring in het begeleiden van volwassenen met hart- en vaatziekten. De diëtist berekent de energiebehoefte (als er sprake is van overgewicht) maar ook de hoeveelheid verzadigde en onverzadigde vetten, vitamines en mineralen in de voeding en maakt vervolgens een voedingsadvies op maat met oog voor persoonlijke voorkeuren, behoeftes en die voorziet in de juiste hoeveelheden totaalvet en onverzadigde, verzadigde vetten en voedingsstoffen. Ook heeft zij veel leuke, creatieve ideeën over het bereiden van lekkere, gemakkelijke, gezonde maaltijden die helpen bloedlipidenwaarden, cholesterol, bloeddruk en gewicht te normaliseren. Indien nodig werkt zij multidisciplinair samen met artsen, cardiologen, psychologen, fysiotherapeuten om doelstellingen m.b.t. verandering van leefstijl te bereiken.