ARFID

De afkorting ARFID staat voor Avoident/Restrictive Food Intake Disorder en wordt omschreven als “een eetstoornis waarbij een niet rationele angst bestaat voor voedsel met een bepaalde kleur, textuur of smaak en om deze reden vermeden worden. Met name bij extreem moeilijke eters zou onderzocht kunnen worden of de diagnose ARFID gesteld kan worden. ARFID is meer dan kieskeurig eten. Veel kinderen hebben wel vaker een periode dat ze bepaalde dingen niet willen eten maar dat is meestal van voorbijgaande aard. Men spreekt van ARFID als het gedrag leidt tot gewichtsverlies, groeistoornissen en ernstig tekort aan voedingsstoffen. De stoornis komt het meest voor bij kinderen maar ook jongeren en volwassenen kunnen lijden aan ARFID.
Welke symptomen horen bij ARFID?
  • Het weigeren van voedsel met een bepaalde kleur, structuur of smaak
  • Gebrek aan eetlust, geen interesse voor eten
  • Moeilijkheden met het verteren van bepaald voedsel
  • Alleen kleine porties eten
  • Angst om te eten, vaak door een nare ervaring uit het verleden zoals verslikken of braken
  • Gewichtsverlies
  • Groeiachterstand bij kinderen
  • Onvolwaardig voedingspatroon waardoor een duidelijk tekort aan bepaalde voedingsstoffen ontstaat
  • Duidelijk verband met het psychosociaal functioneren
De symptomen waarmee het kind of de jongere (of de omgeving, bijv. ouders) zich presenteert kunnen divers zijn. Vaak zijn de symptomen voedingsgerelateerd, zoals een beperkt voedingspatroon, geen trek, vermijding van voedsel, buikpijn of angst voor braken. Het kan echter ook voorkomen dat andere klachten op de voorgrond staan, bijvoorbeeld duizeligheid of flauwvallen, waarbij later blijkt dat er sprake is van een vermijdend/restrictief eetpatroon.
Oorzaken van ARFID:
  • Traumatische ervaringen
    Soms ligt een traumatische ervaring ten grondslag zoals verslikken of spugen.
  • Genetische factoren
    Genetische factoren kunnen een rol spelen bij de ontwikkeling van ARFID. Zo kan een aangeboren hypergevoeligheid in de mond een oorzaak zijn. Iemand die bijvoorbeeld zure smaken als veel te sterk ervaart, zal voedsel vermijden waarin zelfs maar een minimum aan zure smaak aanwezig is.
  • Organische factoren
    Organische factoren kunnen aan de basis liggen o.a. voedselintoleranties, glutenovergevoeligheid, gastro-oesofageale reflux (het terugvloeien van maagzuur in de slokdarm).
  • Pervasieve ontwikkelingsstoornissen
    Ook pervasieve ontwikkelingsstoornissen zoals autisme kunnen aanleiding geven tot ARFID. Bij autisme komt selectief eten vaak voor.
  • Emotionele en relationele problemen
    Emotionele en relationele problemen behoren eveneens tot de mogelijke oorzaken van ARFID: spanningen binnen het gezin, of leerstoornissen zoals dyslexie. Kinderen en jongeren met emotionele en/of relationele problemen geven via het obsessief selecteren van voedsel, uiting aan hun ongemak en slecht voelen.
 
Wat zijn de gevolgen van ARFID?
Kinderen met ARFID zijn zeer moeilijke eters, ze willen geen nieuwe dingen proberen en eten heel langzaam uit angst.
In tegenstelling tot anorexia, bekommeren jongeren die lijden aan ARFID zich niet om hun lichaamsgewicht.   Ze hebben geen angst om dik te worden en hebben ook geen laag zelfbeeld. Het resultaat is echter wel hetzelfde, namelijk significant gewichtsverlies.

Bij volwassenen leidt de stoornis niet echt tot gewichtsverlies en gezondheidsproblemen maar het legt een zware druk op het sociale leven. Ze vermijden sociale gelegenheden uit angst om bepaalde voedingsmiddelen te moeten eten.
 
Hoe kan de diëtist bij ARFID helpen?
De kinderdiëtist van Voedingsadviesbureau Food and Wellness is een diëtist met veel affiniteit met en ervaring in het begeleiden van kinderen met een selectief eetgedrag (ARFID).  Bij de behandeling van ARFID wordt multidisciplinair samengewerkt met (kinder)artsen, collega-diëtisten (intervisie), (kinder)psychologen, logopedisten, kinderergotherapeuten, kinderfysiotherapeuten en yoga-docenten om een kind zonder angst gezond te leren eten. Er wordt gebruik gemaakt met de methode van Kinderdieetcreatie die op speelse wijze kinderen begeleidt middels proefspelletjes, quizen e.d. Het belangrijkste doel is vertrouwen te winnen, het kind veilig te laten voelen en samen de strijd tegen de angst voor het eten aan te gaan zodat het kind  in zijn/haar kracht komt te staan en volop van het leven en het eten kan genieten.
Meer informatie:
Proud2Bme, alles over anorexia, boulimia, eetstoornis nao, pro-ana, echte schoonheid en meer!
Kenniscentrum Eetstoornissen
Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie