Eerlijk, duurzaam, puur genieten, ambachtelijk, diervriendelijk, met zorg geselecteerd. Allemaal mooie termen en het klinkt allemaal veelbelovend. Voor een onderzoek werden negen biologische producten van een maaltijd van de dag op de rolband bij de kassa gezet. Het dagmenu bestond uit uit: muesli met yoghurt en een eitje voor de ochtend, brood met pindakaas en tomatensoep voor de middag en voor de avond kipfilet, macaroni en salade. Alles bij elkaar opgeteld was de prijs 14,75 euro meer dat de totaalprijs voor diezelfde boodschappen zonder biologisch keurmerk. De grote vraag is: is biologisch het prijsverschil waard?

Het is en blijft natuurlijk een keuze. Kies je voor biologische producten, zonder chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest, dan kies je voor een beter milieu, maar misschien niet voor jezelf –aantrekkelijk ziet het er in veel gevallen niet uit-. Kies je voor biologische yoghurt, kies je voor minder broeikasgassen maar óók voor zure regen. Kies je voor biologische eieren, dan kies je voor dierwelzijn maar óók voor broeikasgassen.
Kies je voor verleiding – want dat is eten óók- kies dan voor de mooiste verpakking, zoals die van de biologische tomatensoep. Of voor een mooi uiterlijk: donker brood, biologisch of niet; het mooie “natuurlijke” dekseltje van de biologische pindakaas.
Misschien vind je de natuurlijke groei van een plant belangrijk: geen chemische bestrijdingsmiddelen, geen genetische modificatie. Maar wat is natuurlijk als biologische rucola zo gevoelig blijkt dat zij alleen in een verwarmde kas kan overleven?
Als je kiest voor smaak, dan kies je voor biologische kip – in Frankrijk lusten ze niet anders!-.

Kies je voor gezondheid, hoe minder chemische bestrijdingsmiddelen hoe beter maar van dat ene chemische bestrijdingsmiddel op de tarwe in gewone macaroni krijgt je heus niets. Anderzijds: kies je voor producten van biologische landbouw, dan heb je gemiddeld –garanties geven keurmerken niet- wel meer kans op duurzaam bodemgebruik.

Verwarrend? Bedenk dat je als consument óók onderdeel bent van de productieketen en bewust een keuze kunt maken voor hetgeen je belangrijk vindt. Dat kiest een stuk gemakkelijker. Eet seizoensproducten (al snel 6 keer minder energie, dus minder CO2 uitstoot), let op verpakkingen (groente uit blik kost minder energie dan groente uit een glazen wegwerppot), eet alles op (kost 20 procent minder energie) en bedenk hoe je je boodschappen doet. Met de auto? Dan levert je biologische boodschap méér CO2-uitstoot op dan al het eerdere vervoer in de productieketen bij elkaar opgeteld. Moeilijke keuze? Doe vooral ook datgene waar jij je goed bij voelt!

Milieukeur wordt toegekend aan producten die zijn geteeld met minder chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest dan gewone producten. De eisen, opgesteld door SMK, voorheen Stichting Milieukeur, zijn minder streng dan voor “biologisch”. Controle gebeurt door de stichting zelf.
Het bekendste fairtrade keurmerk is dat van Max Havelaar. Fairtrade bevordert eerlijke handel doordat een groter deel van de opbrengst naar de boeren in ontwikkelingslanden gaat. Het label geeft geen garantie dat de teelt ook biologisch is.
Het keurmerk Biologische Landbouw is een Europees keurmerk. Producten met dit keurmerk voldoen aan dezelfde eisen als de producten met het Nederlandse EKO-keurmerk. Control Union Certrifications controleert.

Het EKO-keurmerk geeft aan dat het voedingsmiddel een product is van biologische landbouw, zonder gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Biologische veehouders geven hun dieren biologisch voer, dieren krijgen meer ruimte. De naleving van de regels van het EKO-keurmerk wordt namens de overheid gecontroleerd door Skal.

Biologisch-dynamische producten zijn herkenbaar aan het keurmerk Demeter. Naast de voorwaarden voor biologische landbouw gelden een aantal eisen gebaseerd op de filosofie van Rudolf Steiner (1861-1925), de grondlegger van de antroposofie. Zo wordt gebruik gemaakt van vastgestelde zaaidata en moet het diervoer voor minimaal 80 procent van het eigen bedrijf afkomstig zijn. De controle op Demeter-producten wordt uitgevoerd door de Stichting Skal.

Het logo Beter Leven van de Dierenbescherming geeft een koe aan hoe diervriendelijk een product is. Er geldt: hoe meer sterren, des te diervriendelijker. Zo geeft een doosje eieren met één gekleurde ster aan dat een kip meer tijd heeft gekregen om te groeien. Twee sterren betekent dat de kip een vrije uitloop heeft. Drie sterren worden toegekend aan vlees, zuivel en eieren die biologisch zijn geproduceerd.

Bron: NRC-handelsblad februari 2010 (Freek Schravesande)